The contribution of tax on the profit of banking deposits in developing democracy

در لایحه بودجه سال 1395 کشور بحث اخذ مالیات بر سود سپرده های بانکی مطرح و شاهد نظرات مخالف و موافق در این خصوص بودیم .

عمده بحث ها به  منابع و ماخذ  وجوه سپرده گذاری شده و طبقه اجتماعی  سپرده گذاران که از حقوق ماهیانه یا خیر تعلق داشت .

در این مبحث جایگاه مالیات بر ثروت به عنوان  یک پایه مالیاتی مهم در کشور خالی می باشد .

 هرچند در  لایحه اصلاح ق،م،م بعنوان ماده 5 الحاقی مالیات بر ارزش مجموع ثروت و ماده 129 الحاقی پیشنهادی مربوط به مجموع درامد و ماده 129 مکرر الحاقی  پیشنهادی مشمول مالیات شدن مجموع درامد معاف و غیر معاف و مقطوع بیش از یک میلیارد ریال به نرخ ماده 131 به صحن علنی مجلس رسید ،

لیکن مواد پیشنهادی فوقدر لایحه و  بخصوص مالیات بر ثروت که توسط کمیسیون اقتصادی از ماده پنج به ماده 81 مکرر تحت عنوان مالیات بر عایدی سرمایه منتقل شده بود ، در کمال ناباوری حذف شد

در یک نظام مالیاتی هر فرد بر اساس  سه پایه باید مالیات بدهد ، مالیات بر درامد ، مالیات بر مصرف و مالیات بر ثروت.

بر همین اساس حتی یک حقوق بگیری که درآمد حقوق ان از حداقل مشخصی بیشتر می باشد ، ابتدا مالیات بر درآمد میدهد و در زمان مصرف ان مالیات بر مصرف و در صورت پس انداز و تبدیل به ثروت مالیات بر ثروت را می پردازد.

بطور مثال اگر فردی تمامی مبلغ پنج میلیون تومان درآمد ماهانه خود  را بر اساس نیاز های عادی روزانه همانند ، اجاره ، خوراک ، پوشاک ، ایاب ذهاب و تحصیل فرزندان و غیره مصرف میکند ، در مصرف خود مالیات بر مصرف میدهد ، حال فرد دیگری که امان میزان مبلغ پنج میلیون تومان درامد ماهانه دارد و عمده ان را پس انداز و ثروت اندوزی میکند ، اتفاقا باید با نرخ بیشتری از مالیات بر مصرف ، مالیات بپردازد ،

یهودیان در کتب نحوه حکومت داری بهترین ماخذ وصول مالیات را  همین مالیات بر ثروت میدانند و اعتقاد دارند کسی که درآمد ان مازاد بر نیازهای روزانه اش هست باید مالیات بدهد.

مالیات بر ثروت تا قبل از اصلاحیه 28 بهمن 1380 در ایران برای ثروت بیش از 20 میلیون تومان وجود داشت ولی بدلیل انکه مکانیزم وصول ان وجود نداشته عملا کارایی نداشت و در اصلاحیه ان سال حذف شد .

دراصلاحیه جدید نیز ، سازمان امور مالیاتی  اشتباه استراتژیکی صورت داد و اینکه درلایحه پیشنهادی   بعنوان الحاقی ماده 5 ، فقط مبلغ 2میلیارد تومن را بعنوان ارزش مجموع ثروت مشمول مالیات بر ثروت پیشنهاد داد ، یعنی مالک یک آپارتمان 200متری در یک نقطه خوب شهری مشمول مالیات بر ثروت میشد و به نظر میرسد اگر مبلغ 2000میلیارد تومان رو پیشنهاد میداد ، چون از ثروت بخش متوسط جامعه بیشتر بود ،  اولا آمادگی ذهنی آن برای تصویب بیشتر بود و دوما برای سازمان امور مالیاتی در بخش  هزینه وصول این مالیات، این ماخذ ارزش سرمایه گذاری برای اجرا داشت و پس از اجرا در سنوات بعد میتوانست دامنه شمول این ارزش را در قوانین بودجه و غیره کاهش دهد.

لذا اخذ مالیات بر سپرده های بانکی بلندمدت و سودهای سالانه بیش از 50 تا 100 میلیون تومان، بعنوان یک نوع مالیات بر  ثروت و درامد میتواند نقش بسزایی در عدالت مالیاتی داشته باشد .

اما اگر کاهش درامد های مالیاتی را برای اصلاح ساختار های اقتصادی و سیاسی اساسی کشور فرصتی  دانست ، باید از اخذ مالیات از همه اقشار و همه نوع درامدها حمایت کرد .

 وقتی سهم نفت در تامین منبع هزینه های دولت کاهش پیدا کند و جای ان را مالیات های ماخوذه از جامعه پر کند ، انگاه مطالبه گری عمومی جامعه نسبت نحوه هزینه کرد در کشور ، عدم کارایی نیروی های انسانی در استخدام دولت و بزرگی ان ، رفاه اجتماعی مورد هدف جامعه قرار میگیرد و نقش مردم در نحوه اداره دولت نیز گسترش خواهد یافت ، انگاه میتوان نقش مالیات در گسترش دموکراسی را دید

محمد قبول

30 /فروردین/ 1395